ถั่งเช่า สมุนไพรจีนอายุวัฒนะ มีประโยชน์จริงหรือเป็นเพียงกระแส

ถั่งเช่า คือพืชสมุนไพรชนิดหนึ่ง พบได้บนเทือกเขาสูงที่มีอากาศหนาวเย็น มีลักษณะเป็นแท่งยาว เป็นเห็ดที่เกิดจากตัวหนอน สายพันธุ์ที่นิยมรับประทานกันในปัจจุบันคือ ถั่งเช่าทิเบต และถั่งเช่าสีทอง
ถั่งเช่าอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย มีสรรพคุณช่วยลดน้ำตาลในเลือด ลดคอเลสเตอรอล เพิ่มภูมิคุ้มกัน ชะลอการเสื่อมของเซลล์ ช่วยให้ระบบไหลเวียนโลหิตและอวัยวะต่างๆ ทำงานได้ดีขึ้น
ถั่งเช่าที่นิยมรับประทานกันในปัจจุบันมักจะอยู่ในรูปของแคปซูล แต่มักมีการใส่ส่วนผสมอื่นร่วมด้วย จึงควรศึกษาข้อมูลของผลิตภัณฑ์ให้ดี และเลือกซื้อถั่งเช่าจากร้านที่ได้มาตรฐานและมีความน่าเชื่อถือ

ถั่งเช่าคืออะไร?

ถั่งเช่า หรือภาษาอังกฤษคือ Cordyceps เป็นสมุนไพรชนิดหนึ่ง มีลักษณะเป็นแท่งยาวๆ ด้านล่างเป็นตัวหนอน ส่วนด้านบนเป็นเห็ดที่แตกแขนงออกเป็นเส้นๆ ในภาษาจีนเรียกว่า ตงฉงเซี่ยเฉ่า ซึ่งแปลว่า ฤดูหนาวเป็นหนอน ฤดูร้อนเป็นหญ้า เป็นชื่อที่ได้จากที่มาของถั่งเช่านั้นเอง

โดยถั่งเช่าเกิดจากหนอนผีเสื้อกินสปอร์เห็ดเข้าไป เมื่อถึงฤดูหนาวหนอนเหล่านั้นจะมุดลงไปอาศัยอยู่ใต้ดินซึ่งมีความอบอุ่นมากกว่า สปอร์เห็ดในตัวหนอนก็จะสามารถเจริญเติบโตได้ โดยอาศัยการดูดซึมสารอาหารและแร่ธาตุจากตัวหนอนแล้วแผ่เส้นใยออกมา ทะลุขึ้นไปบนดินจนในที่สุดหนอนก็จะตายลงเหลือเพียงแต่ส่วนเห็ด เมื่อเห็ดไม่มีสารอาหารมาหล่อเลี้ยงแล้วก็จะค่อยๆ แห้งลงไป กลายเป็นสมุนไพรถั่งเช่าแบบที่เราคุ้นตากัน

โดยเริ่มแรกชาวจีนนิยมนำมาใช้เป็นยา เพราะเชื่อว่าถั่งเช่าคือยาอายุวัฒนะ ที่ช่วยให้ร่างกายแข็งแรง และสามารถรักษาได้สารพัดโรค ปัจจุบันจึงมีการนำมาศึกษาวิจัยถึงประโยชน์และผลข้างเคียงของถั่งเช่ากันมากขึ้น แต่การวิจัยในมนุษย์ก็ยังไม่มากพอที่จะสามารถสรุปได้ว่าถั่งเช่ามีสรรพคุณช่วยรักษาโรคได้จริงหรือไม่

ถั่งเช่ามีกี่สายพันธุ์?

ถั่งเช่าที่พบในปัจจุบันมีถึง 600-700 สายพันธุ์ในหลายประเทศทั่วโลก แต่มีเพียงไม่กี่สายพันธุ์เท่านั้นที่นิยมนำมารับประทานกันในปัจจุบัน โดยในประเทศไทยมีถั่งเช่าที่นิยมอยู่ 2 สายพันธุ์ ได้แก่

• ถั่งเช่าทิเบต (Cordyceps Sinensis) หรือที่เรียกว่าถั่งเช่าป่า เป็นถั่งเช่าที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ มีจำนวนน้อย หายาก และมีคุณภาพดี จึงมีราคาสูงกว่าสายพันธุ์อื่นๆ โดยจะพบได้ในทุ่งหญ้าบนพื้นที่ที่มีความสูง 10,000 – 15,000 ฟุตเหนือระดับน้ำทะเล มีอากาศชื้นและเย็น เช่น เทือกเขาหิมาลัยในทิเบต
  
• ถั่งเช่าสีทอง (Cordyceps Militaris) เป็นสายพันธุ์ที่มีการนำมาการเพาะเลี้ยงในขวด โดยควบคุมปริมาณความชื้น แสง และอุณหภูมิให้เหมาะสมกับการเจริญเติบโต เพื่อให้ได้ถั่งเช่าที่มีคุณภาพดีที่สุด สามารถเพิ่มจำนวนผลผลิตได้มากตามความต้องการของตลาด ราคาจึงถูกกว่า และคุณสมบัติใกล้เคียงกับถั่งเช่าในธรรมชาติ

สรรพคุณของถั่งเช่า

ถั่งเช่ามีสารสำคัญที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย เช่น คอร์ไดเซปิน (Cordycepin) คอร์ไดเซปิก (Cordycepic Acid) โพลีแซคคาไรด์ (Polysaccharides) อะดีโนซีน (Adenosine) รวมถึงวิตามินและแร่ธาตุต่างๆ อีกมากมาย ซึ่งพบว่าสารเหล่านี้มีสรรพคุณช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด ฟื้นฟูการทำงานของไต ช่วยให้โลหิตไหลเวียนได้ดี ลดคอเลสเตอรอล เพิ่มจำนวนเม็ดเลือดขาว ซึ่งมีส่วนช่วยในการป้องกันการเกิดมะเร็งและกระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกาย ช่วยลดการอักเสบและการเสื่อมของเซลล์ได้อีกด้วย

สรรพคุณของถั่งเช่าสำหรับผู้ชาย

ถั่งเช่ามีฤทธิ์ช่วยเพิ่มกำลังวังชา บำรุงร่างกายให้แข็งแรง และยังช่วยเพิ่มสมรรถภาพทางเพศ จนได้ชื่อว่าเป็นไวอาก้าแห่งเทือกเขาหิมาลัย ช่วยกระตุ้นความต้องการทางเพศและช่วยยืดเวลาการถึงจุดสุดยอด และยังสามารถเพิ่มจำนวนสเปิร์มในอสุจิ และลดจำนวนสเปิร์มที่ผิดปกติได้

สรรพคุณของถั่งเช่าสำหรับผู้หญิง

ถั่งเช่าอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ จึงช่วยชะลอการเกิดริ้วรอย และยังช่วยให้ระบบไหลเวียนเลือดดี ผิวพรรณจึงดูสดใสอ่อนวัย นอกจากนี้ยังสามารถช่วยเพิ่มความต้องการทางเพศในผูหญิงได้ด้วย

โทษของถั่งเช่า

แม้ว่าถั่งเช่าจะเป็นสมุนไพรที่มีประโยชน์ แต่ปัจจุบันยังมีการศึกษาวิจัยไม่มากพอเพื่อยืนยันผลเหล่านี้ ดังนั้นจึงควรระมัดระวังเรื่องปริมาณในการรับประทานไม่ให้มากจนเกินไป รวมถึงการใช้ในผู้ป่วยบางโรค เช่น ผู้ป่วยโรคไต โรคเบาหวาน โรคเอดส์ ฯลฯ นอกจากนี้ควรเลือกซื้อถั่งเช่าที่ปลอดภัยได้มาตรฐาน เพื่อหลีกเลี่ยงการได้รับสารปนเปื้อน เช่น สารปรอท ตะกั่ว สารหนู ที่จะส่งผลเสียต่อร่างกายได้

วิธีรับประทานถั่งเช่า

ถั่งเช่านิยมนำมาต้มเพื่อดื่มเป็นน้ำ และยังนิยมนำไปใส่ในอาหารต่างๆ นอกจากนี้ปัจจุบันนี้ยังมีการนำถั่งเช่ามาสกัดเป็นถั่งเช่าเข้มข้น หรือบรรจุในแคปซูล เพื่อเพิ่มความสะดวกและสามารถรับประทานได้ง่ายขึ้น

ปริมาณการรับประทานถั่งเช่าที่แนะนำต่อวันอยู่ที่ 1,000-3,000 มิลลิกรัม จึงจะช่วยให้เกิดผลดีต่อร่างกาย โดยไม่ก่อให้เกิดอันตรายหรือผลข้างเคียง แต่ถึงอย่างไรก็ไม่ควรรับประทานถั่งเช่าติดต่อกันเป็นเวลานาน นอกจากนี้ไม่ควรรับประทานถั่งเช่าพร้อมกับการดื่มกาแฟหรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพราะจะทำให้สรรพคุณของถั่งเช่าลดลง และควรทานตอนท้องว่างร่างกายจะสามารถดูดซึมถั่งเช่าได้ดีที่สุด

ถั่งเช่าแคปซูล: เทรนด์ผลิตภัณฑ์ถั่งเช่าในปัจจุบัน

ถั่งเช่าแคปซูลได้รับความนิยมมากในปัจจุบัน เพราะสะดวกในการพกพา รับประทาน และเก็บรักษา ในประเทศไทยเองก็เริ่มมีการวิจัยและเพาะพันธุ์ถั่งเช่ากันมากขึ้น จึงทำให้ราคาของถั่งเช่าถูกลง สามารถหาซื้อได้ง่าย มีให้เลือกหลายยี่ห้อ หลายชนิด ประกอบกับเทรนด์ในการดูแลสุขภาพเพื่อป้องกันโรคโควิด 19 เนื่องจากถั่งเช่ามีส่วนช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับร่างกายได้ จึงทำให้ถั่งเช่ากลายเป็นอาหารเสริมจากสมุนไพรที่ได้รับความนิยมอย่างล้นหลาม

ถั่งเช่ากับอาการไตวาย

เนื่องจากผลงานวิจัยสามารถแบ่งออกเป็น 2 ส่วนด้วยกัน เกี่ยวกับถั่งเช่าและภาวะไตวาย รวมถึงการส่งผลกระทบต่อไต

• ผลดีของถั่งเช่าต่อไต: ถั่งเช่าช่วยลดระดับสาร Creatinine ในไต ซึ่งเป็นของเสียจากร่างกายและถูกขับออกโดยไตของเรา
  
• ผลเสียของถั่งเช่าต่อไต: ในทางกลับกันงานวิจัยบางชิ้นระบุว่า ถั่งเช่าทำให้พิษของยากระทบต่อไต ทำให้โปรตีนในปัสสาวะสูงขึ้น เกิดภาวะโลหิตจาง ที่เชื่อมโยงกับระบบไตทำงานผิดปกติและไตวายเรื้อรัง รวมถึงอาจทำให้ภูมิคุ้มกันของร่างกายปฏิเสธการปลูกถ่ายอวัยวะอีกด้วย

อย่างไรก็ตามผลงานวิจัยเหล่านี้ก็ยังไม่สามารถระบุได้แน่ชัดถึงประสิทธิภาพหรือผลกระทบต่อการรับประทานถั่งเช่า การรับประทานถั่งเช่าจึงควรอยู่ในปริมาณที่เหมาะสมและเฝ้าระวังอาการข้างเคียงโดยเฉพาะในผู้ป่วย

และจากข่าวที่ออกมาว่าผู้ที่รับประทานถั่งเช่าเกิดภาวะไตวาย สาเหตุอาจจะไม่ได้เกิดจากการรับประทานถั่งเช่าโดยตรง แต่เกิดจากสารอื่นๆ ที่ผสมลงไปในถั่งเช่า และการปนเปื้อนสารพิษบางอย่างก็เป็นได้

ถั่งเช่าราคาเท่าไหร่?

ราคาของถั่งเช่าจะขึ้นอยู่กับขนาดของส่วนหนอน ยิ่งหนอนตัวใหญ่ยิ่งมีราคาสูง ขนาดความยาวปานกลางราคากิโลกรัมละ 2-3 ล้านบาท ถ้าความยาว 3-4 เซนติเมตร ถือว่ามีขนาดใหญ่ ราคาจะสูงถึงกิโลกรัมละ 5-8 ล้านบาท นอกจากนี้ยังขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ของถั่งเช่าด้วย อย่างไรก็ตามเมื่อเทียบสรรพคุณของถั่งเช่าชนิดเดียวกันในขนาดที่ต่างกัน จะพบว่าปริมาณสารในถั่งเช่าไม่ได้ต่างกันมาก

ส่วนถั่งเช่าสกัดหรือถั่งเช่าแคปซูลที่ขายกันทั่วไปในท้องตลาด มีหลายราคาแตกต่างกันตั้งแต่หลักร้อยจนถึงหลักพัน ซึ่งราคาที่แพงไม่อาจเป็นตัวชี้วัดถึงปริมาณของถั่งเช่าได้เสมอไป อาจจะมีการผสมสารสกัดจากสมุนไพรตัวอื่นหรือวิตามินที่มีประโยชน์ต่อร่างกายเข้าไปด้วย